Ταξινόμηση των Διαταραχών Ύπνου

1. Δυσυπνίες: πρωτοπαθείς διαταραχές ύπνου, οι οποίες προκαλούν δυσκολία στην επέλευση ή τη διατήρηση του ύπνου (αϋπνία), είτε υπέρμετρη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας (υπερυπνία). Διακρίνονται σε ενδογενείς διαταραχές ύπνου (από εσωτερικούς παράγοντες), σε εξωγενείς διαταραχές ύπνου (από εξωτερικούς παράγοντες) και σε διαταραχές του κιρκαδιανού ρυθμού ύπνου – εγρήγορσης (σχετίζονται με το συγχρονισμό του ύπνου στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου).
2. Παραϋπνίες: Είναι διαταραχές που εμφανίζονται επεισοδιακά κατά τη διάρκεια του ύπνου και υποδιαιρούνται ανάλογα με τη φάση του ύπνου με την οποία σχετίζονται. Στις παραϋπνίες υπάγονται κυρίως η υπνοβασία, οι νυχτερινοί τρόμοι και ο νυχτερινός μυόκλονος.
3. Υπνική άπνοια: Είναι ιδιαίτερης σημασίας διαταραχή του ύπνου και χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα επεισόδια πλήρους ή μερικής διακοπής της αναπνοής κατά τον ύπνο.
   Η διαταραχή αυτή απαντάται στο 3% περίπου του ενήλικου πληθυσμού και συχνά επιφέρει ή επιβαρύνει καρδιαγγειακές νόσους, γνωσιακά ελλείμματα, συναισθηματικές διαταραχές, καθώς και σοβαρά ατυχήματα, λόγω της έντονης υπνηλίας που τη συνοδεύει. Εξαιτίας των επιπτώσεών της, η υπνική άπνοια όταν δεν αντιμετωπίζεται κατάλληλα, μπορεί να αποβεί μοιραία.
4. Διαταραχές του ύπνου που σχετίζονται με ψυχικές, νευρολογικές ή άλλες σωματικές παθήσεις. Δεν αποτελούν πρωτοπαθείς διαταραχές του ύπνου, αλλά ψυχιατρικές ή ιατρικές καταστάσεις, στις οποίες η διαταραχή ύπνου είναι το κύριο χαρακτηριστικό σύμπτωμα.

Η ύπαρξη χρόνιων προβλημάτων στον ύπνο έχει σχετιστεί με συχνότερη εμφάνιση ψυχιατρικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αλκοολισμό και κατάχρηση ουσιών, αλλά μπορεί να αποτελέσει και πρόδρομο σύμπτωμα για την ψύχωση. Σε ανθρώπους δε που πάσχουν από διπολική διαταραχή η διαταραχή στον ύπνο είναι σημάδι κινδύνου βέβαιης υποτροπής μανίας.